dinsdag 3 oktober 2023

Sylvia Plath • 4 oktober 1959

Sylvia Plath (1932-1963) was een Amerikaanse dichteres. Onderstaand de eerste drie 'dagen' uit haar dagboek. Meer hier.

Zondag, 4 oktober
Gisternacht verscheen Marilyn Monroe me in een droom als een soort feeachtige peettante. Een gelegenheid om met publiek te praten, zoals vermoedelijk ook de toestand met Eliot zal worden. Bijna in tranen vertelde ik haar hoeveel zij en Arthur Miller voor ons betekenen, hoewel ze ons natuurlijk helemaal niet konden kennen. Ze gaf me een professionele manicure. Ik had mijn haar niet gewassen en vroeg haar naar een kapper, vertelde haar dat mijn haar, waar ik ook heen ging, altijd verschrikkelijk werd geknipt. Ze nodigde me uit haar in de kerstvakantie te komen bezoeken en beloofde me een nieuw, bloeiend leven.
Heb het Mummy-verhaal af, in feite een simpel relaas van symbolische en afgrijselijke fantasieën. En ik kreeg vanochtend een enorme schok, toen ik eindelijk de moed bij elkaar raapte om aan mijn lethargie te ontkomen en een hele stapel wasgoed en mijn haar te wassen, en in de ziektegeschiedenissen van Jung een bevestiging vond voor bepaalde beelden in mijn verhaal. Het kind dat van zijn liefhebbende, mooie moeder droomde als een heks of een beest: de moeder die later krankzinnig werd, knorde als een varken, blafte als een hond, gromde als een beer tijdens aanvallen van weerwolfsziekte. Het woord 'schaakbord' wordt in precies dezelfde context gebruikt: een zogenaamd liefhebbende, maar ambitieuze moeder die haar kind op het 'schaakbord van haar eigen egotisme' manipuleert; ik had de woorden 'het schaakbord van haar verlangens' gebruikt. Dan het beeld van de verslindende moeder of grootmoeder: een en al mond, zoals in Roodkapje (en ik had het beeld van de wolf gebruikt). Dat alles verbindt op een zinvolle manier de beelden die me vanzelf te binnen schieten met de algemeen geldige psychologische analyse. Maar ik ben eerder het slachtoffer dan de analist. Mijn 'fictie' is louter een herschepping van wat ik als kind en later voelde, en moet dus waar zijn.

Denk nu niet aan verkoopbare verhalen. Schrijf om een stemming, een voorval te herscheppen. Als dat met kleur en gevoel gebeurt, wordt het een verhaal. Probeer dus je te herinneren: de dagen in Benidorm dat je koorts had en op de rand van de dood zweefde. De kleur en gevoelens uit die dagen. De Zij. Dan het zoeken naar RS in Parijs, het vroegwijze jongetje Bonalumi Francis. Herschep om te beginnen die twee eens. De hospita, haar hond. Al die dingen. Het belangrijkst: kleur en stemming: waar je moet beginnen en ophouden. Op zoek naar de verloren tijd. Daaruit zullen andere dingen voortkomen: het voorval met de groene perzik, de gemorste benzine, de kapel van Matisse. Manipuleer de ervaring niet, maar laat die zich ontvouwen en herscheppen met alle subtiele, merkwaardige associaties die het logische verstand zou kortsluiten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten